De Flamenco Biënnale pakt flink uit in het laatste intermezzo van dit seizoen. Voor het tweejaarlijkse festival in januari 2019 losbarst, staat er in juni van dit jaar eerst nog een bruisende flamencomarathon op stapel. Tijdens twee lange nachten in Amsterdam (BIMHUIS, 14 juni) en Rotterdam (LantarenVenster, 15 juni) laat de nieuwe flamencogeneratie van zich horen, dé rising stars van dit moment in Spanje. Jonge makers, allemaal voor het eerst op de Nederlandse podia, met klassieke én moderne flamenco.
Van onversneden, bloedmooie diepe flamencozang door Pedro El Granaíno & Patrocinio Hijo tot vrije, moderne flamencovertolkingen van gitarist Rycardo Moreno, die zich voor hun ‘A Galeano’ liet inspireren door het Boek der Omhelzingen van de Uruguayaanse schrijver Eduardo Galeano. De nacht wordt swingend besloten door het Kwintet van saxofonist en zanger Antonio Lizana. Hij slaat stevige bruggen tussen jazz en flamenco en presenteert zijn nieuwste album ‘Oriente’ met de ritmische flair van zijn geboortestad Cádiz. Met als special guest de Nederlandse saxofonist Arno Bornkamp.
PEDRO EL GRANAÍNO & PATROCINIO HIJO – ‘Tierra’ (Aarde)
Wanneer Pedro Heredia Reyes ‘el Granaíno’ (1973) zingt, staat de tijd even stil en ademt de aarde. Hij zoekt en tast naar de soul van de flamenco met een stem die recht je hart in knalt: gruizig, rasperig, een beetje gebroken, een ‘voz rajá’. Als deze dan ook nog eens in de keel zit van een zanger die hem weet te gebruiken, die met zijn quejio (lamento) zacht en ingetogen diep in de menselijke emoties peilt, dan schiet de flamencozang, om met dichter Federico García Lorca te spreken, ‘midden in de duisternis gouden pijlen op ons af die ons hart doorboren.’
‘Habemus cantaor’, we hebben een zanger, jubelde het in Spanje bij zijn spectaculaire doorbraak op de Biënnale van Sevilla 2016. Sindsdien schiet de ster van El Granaíno als een komeet omhoog. De zigeunerzanger uit Granada is een laatbloeier: hij begon pas na zijn 30ste professioneel te zingen na zijn stem eerst geschoold te hebben als begeleidingszanger bij grootmeesters als Vicente Amigo, Tomatito, Enrique Morente en Los Farrucos. Laatbloeiers bloeien vaak het mooist!
RYCARDO MORENO FEAT. LELA SOTO – ‘A Galeano’
Gitarist Rycardo Moreno (1981) werd geboren in een flamenconest, in een zigeunerfamilie in Lebrija. Flamenco was zijn dagelijkse kost, thuis en in zijn vaders bar, waar menig zanger en gitarist vrolijke after hours na een optreden vierden.
A Galeano is het tweede album van de gitarist, componist, producer, die zijn muzikale sporen verdiende aan de zijde van artiesten als Dorantes, Esperanza Fernández, Concha Buika, Jorge Pardo, Javier Ruibal, en El Lebrijano. Het album is een flamenco eerbetoon aan de Uruguayaanse schrijver Eduardo Galeano, geïnspireerd op diens Boek der Omhelzingen, een monumentale en ontroerende kroniek van het Latijns-Amerikaanse continent. Moreno: ‘Ik sloeg het boek open en werd onmiddellijk gegrepen door het ritme van Galeano’s pen. Elke pagina, elke regel was doordrenkt van muziek, je hoefde het alleen maar te ontcijferen. In drie woorden vat hij de wereld voor je samen. Hij geeft een sociale en spirituele psychoanalyse van de maatschappij.’
In de geest van de schrijver maakte Moreno een album waar de hartslag van het boek een betoverende flamencovertaling krijgt. Tien van Galeano’s verhalen worden aan elkaar geregen door eigen composities met een verfrissend jazzgeluid. Een flamencogitarist in hart en nieren, zoekt en vindt Rycardo Moreno op A Galeano prachtige, nieuwe wegen.
ANTONIO LIZANA QUINTET – ‘Oriente’
Dat flamenco en jazz een gelukkig huwelijk maken, liet het Alfonso Aroca Quintet al horen op de Flamenco Biënnale van 2017. Het genre is in Spanje volop in ontwikkeling met jonge, frisse bands die aan de weg timmeren, zoals ook het kwintet van Antonio Lizana. De saxofonist, zanger en componist uit Cádiz experimenteert op zijn nieuwste album Oriente met oosterse ritmes en melodieën in zijn zeldzaam organisch klinkende flamenco-jazzmix. In energieke improvisaties ‘zingt’ hij flamenco met zijn sax en laat hij zijn flamencostem swingend over moderne jazzharmonieën klinken.
Lizana werkte in New York bij het Arturo O’Farrill’s Afro Latin Jazz Orchestra dat een Grammy won voor Best Instrumental Latin Jazz Album. Hij deelde in die bigband het podium met grootheden als Andy y Jerry González, Dave Valentin , Papo Vázquez, Pablo Mayor, Cristina Pato, Ximo Tévar, Gregg Agust.
‘Antonio Lizana speelt recht uit het hart en met veel ‘soul’. Zijn muziek ademt veel energie en de zilte frisheid van de Atlantische zee bij zijn stad Cádiz.’ Arno Bornkamp
LINE UP:
PEDRO EL GRANAÍNO & PATROCINIO HIJO – ‘Tierra’ (Aarde):
Pedro ‘el Granaíno’ zang, Patrocinio Hijo gitaar
RYCARDO MORENO FEAT. LELA SOTO – ‘A Galeano’
Rycardo Moreno gitaar, Lela Soto zang (vervangt Sandra Carrasco), Manuel Valencia percussie, Daniel Bonilla tweede gitaar/palmas
ANTONIO LIZANA QUINTET – ‘Oriente’
Antonio Lizana Coca saxofoon/zang, Jesús Caparrós Caballero basgitaar, Daniel García Diego piano, Shayan Fathi percussie, José María Castaño Mateo dans. Special guest: Arno Bornkamp saxofoon
